top of page
Writer's pictureOfficina Latinitatis

Isaacus Asimov - "De supremo quaesito" [caput II]



Stella super-nova
Stella generis "super-nova"


 

ISSACVS ASIMOV

DE SVPREMO QVAESITO


Jacobus Rubini Latine interpretatus est


[1]2.00


Jerroddus, Jerrodina, necnon Jerrodetta I et II mutationes stellanti caelo evenientes in quadro visifico observabant, dum traiectus hyper-sidereus momento non-temporis absolutus este: ecce, varius siderum pulvisculus locum repente, in medio prorsus quadro, unicae ac vividae pilulae, scaenam occupanti, cessit.

“Ille”, ait Jerroddus, ne minimo quidem dubio titubans, “est X-23”. Macras manus tam arte inter se, post tergum, iunxit, ut articuli digitorum pallidum sumpserint colorem. Jerrodettas sorores, quae cum adhuc essent parvulae traiectum hyper-sidereum tum primum expertae essent, nonnihil pudebat, quod ex proprio corpore perbreviter egredi sibi visum esset. Risus manibus suffocantes ac strepitum daemoniis dignum edentes, altera alteram circa matrem persequebantur.

“Ad X-23 appulimus”, clamabant, “ad X-23 appulimus… ad X-23…”

“Quiescite, parvulae!” earum clamores mater severe compressit, “Esne certus, Jerrodde?”

“Quì dubitari posset?”, Jerroddus respondit, oculos tollens ad eam prominentiam metallicam, quae proxime lacunar uniformis conspiciebatur. Quae prominentia, totum habitaculum percurrens, in ea septa abibat, quae duas aeronavis extremitates cingebant: longitudinem astro-navis[2] omnino aequabat.

Nihil ferme de illo tubo metallico noverat Jerroddus, nisi quod vocabatur Microvac necnon, si quis forte vellet, interrogari poterat; insuper, non solum quaesitis respondere poterat, sed eius erat navem ad metam usque constitutam deducere. Praeterea, Microvac id curabat, ut vires in variis Stationibus Erogatoriis Sub-Galacticis reficeret, necnon calculos traiectibus hyper-sidereis necessarios subduceret.

Jerroddo suisque nihil aliud feciendum erat, nisi ut commode expectarent, in astronavis cubiculis commode degentes.

Aliquis Jerroddum certiorem quondam fecerat, quod sigla ac - postea Microvac - antiquitus Anglice indicabant analogicum computatrum, sed iam in eo fere erat, ut hoc vix meminisset.

Jerrodina in lacrimas prope eruptura erat, oculis in quadrum visificum fixis: “Nescio”, inquit, “quid modo mihi faciendum sit. Cum enim nos orbem terrarum pone reliquisse mente revolvi, memet admodum animo conturbari sentio.”

“Eccur, edepol?” dictum Jerroddus mirabatur. “Nihil, prorsus, ibi nobis erat; hic, autem, in X-23 omnia reapse habebimus. Nullam senties solitudinem, nam nulla eris colona: iam enim plus quam unum milionem hominum in planetam commigrarunt. Dii boni! Id tantum considera: nostros pronepotes novos mundos ex eo sibi conquirere debebunt, quod nihil iam spatii hic erit ad alios homines excipiendos!” Deinde, post brevem cogitandi pausam: “Mihi”, inquit, “crede: si, quomodo genus humanum se ipsum multiplicet, eo animum advertas, id certe perspectum habebis, feliciter vere contigisse, ut computatra difficultates, quominus itinera hyper-siderea susciperentur, expedierint”.


“Probe novi”, Jerrodina, animo verum deiecto, consensit.

Microvac nostrum”, Jerrodetta I inquit, exsiliens, “Microvac est omnium optimum!”

“Sane!”, ait Jerroddus, dum eius cirros agitat: “Ego quoque sic censeo.”

Re quidem verà, iucundum erat proprium Microvac possidere ac laetus erat Jerroddus, quod eà aetate natus erat. Cum pater eius adhuc iuvenis esset, sola, quae existerent, computatra immanes erant machinae, quae centena multa chilometrorum quadratorum suà mole occupabant. Vnicuique planetae unicum erat computatrum, quod nomine AC Planetario gaudebat. Nihil aliud, per multorum milium annorum spatium, fecerunt, nisi ut molem suam sensim augerent, quoad scientiae quoque facultates repente sunt adauctae. Commutatra valvulis tandem moleculariis locum cesserunt, quo quidem factum est, ut ingentissimum quoque omnium Ac Planetariorum dimidium tantum spatii unius astro-navis occuparet.


Jerroddus animum sibi elatum quodammodo sentiebat, quod, vero, toties ei contingere solebat, quoties id in mentem reducebat: suum proprium Microvac opus esse illo antiquo ac primo Multivac, quod solem ipsum in suam potestatem redegerat, maiore longe labore et arte confectum, adeo ut ipsius Ac Planetarii Terrestris (omnium scilicet maximum, quod primum, cum difficultates itineris inter-siderei expedisset, id ad effectum duxit, ut mortales ex alterà ad alteram stellam sedem mutare possent) implicatiorem quidem structuram paene aequaret.

“Tot stellae, quot planetae…”, suspiravit Jerrodina, altis meditationibus occupata: “Familiae omnes, profecto, nonnisi facient, ut in novos planetas lares transferant, semper, perpetuo, ut nos quidem modo sumus facturi.”

“Nequaquam perpetuo”, uxorem, subridens, correxit Jerroddus: “Nam omnia stabunt aliquando. Quod, tamen, haud prius fiet, quam multa  miliarda annorum effluxerint. Immo, multo plura.  Stellae quoque, ut probe nosti, vires suas aliquando absumunt. Entropia, enim, augeatur, necessum est.

“Quid rei, pater”, Jerrodetta II clamavit, “ est entropia?”

“Entropia, ocelle mi, est, em… est vocabulum. Gradum indicat obsolescentiae, ad quem pervenit mundus universus. Omnia… omnia decarricantur[3], ut ita dicamus. Vt tuo parvo automati walkie-talkie (sic) evenit. Meministine?”

“Annon licet novam energiae-monadem[4] inserere, ut meo quoque automati facere solebamus?”

“Ipsae quidem stellae sunt energiae monades, mi dilecta; quae cum exhaustae fuerint, nihil amplius erit monadum.”

Statim Jerrodetta in lacrimas desperanter prorupit: “Nequaquam, nequaquam, pater! Hoc nolo! Stellae decarricentur ne sinas, pater!”

“Ecce!”, Jerrodina exacerbatum in modum susurravit: “Videsne, quid feceris?”

“Quomodo”, Jerroddus vicissim susurravit, “filiolas territum iri, animo praecipere poteram?”

Microvac interroga!”, Jerrodetta I singultivit: “Id quidem interroga, quì fieri possit, ut stellae denuo accendantur!”

“Age, interroga!” ait Jerrodina: “Sic, forsan, tranquillabuntur.” (Jerrodetta quoque II iam sublacrimare coeperat.)

Morem tandem gessit Jerroddus: “Agite, tranquillae estote, filiolae. Nunc Microvac rogabimus, nonne? Nolite dubitare: rem id certe nobis aperiet.”

Computatro Microvac quaesitum proposuit, his celeriter additis: “Scriptis responde.”

Momentis post, subtilem cellufilm (sic) taeniolam manu recondens: “Ecce”, inquit hilariter, “nihil sollicitemur Microvac monuit; ut primum opus fuerit, omnia sibi curae fore.”

“Nunc autem, filiolae”, Jerrodina intercessit, “dormiendum est. Mox, enim, in nostrà novà degemus domo.”

Antequam taeniolam cellufilm (sic) perdidit, verba ibi inscripta iterum legit Jerroddus:


“DATA NON SVFFICIVNT CLARE RESPONDENDO”


Vmeros quatiens, animum iterum ad quadrum visificum advertit. Iam tunc proximus erat X-23.


[Continuabitur]


 

[1] Haec fabula fantascientifica primum typis est divulgata anno 1956, mense Novembri, in periodico fantascientifico Americano Science Fiction Quarterly, pp. 6-15.

[2] Sic space-ship vertere nobis visum est, Latinà scilicet usis compositione.

[3] Cfr. Helfer C., Lexicon auxiliare, Saarbrücken: Societas Latina, 1991. Hoc vocabulum, ut putamus, probe sensum designat pilae electricae (sc. Voltianae, i.e. electric battery) viribus vel fomite exhaustae: quam prorsus similitudinem, ad entropiam mundanam explicandam, Jerroddus curiosae filiolae sub oculos ponit. Verbum imitatur imaginem currus cuiusdam, qui mercibus ac sarcinis exoneratur, sicut e.g. Anglicum to discharge vel Italicum scaricare.

[4] In fabulà Anglicà, energy-unit.




Comments


bottom of page